Aangifte inkomstenbelasting: wat je moet weten

Elk jaar is het weer een bron van stress voor velen. De aangifte inkomstenbelasting. Voor sommigen is het zo gepiept, voor anderen komt er een hele administratie bij kijken. Maar wat moet je nou precies opgeven? Wat kun je aftrekken? En wanneer moet je aangifte bij de Belastingdienst binnen zijn? Je leest de antwoorden op deze vragen  in dit artikel.

Zzp’er? Lees dan het artikel Hoe doe je belastingaangifte als zzp’er? 

Wanneer belastingaangifte doen?

Elk jaar kan je vanaf 1 maart je belastingaangifte doen. Wanneer je de aangifte voor 1 april hebt ingediend, dan krijg je sowieso voor 1 juli bericht. Je aangifte moet uiterlijk 1 mei bij de Belastingdienst binnen zijn. Kun je de deadline niet halen? Dan kun je uitstel aanvragen bij de Belastingdienst. Doe dit wel voor 1 mei! Wanneer je te laat je aangifte indient riskeer je een fikse boete.

Voorlopige aanslag aanvragen

Weet je al ongeveer wat het komende jaar je financieel gaat brengen? Bijvoorbeeld omdat je waarschijnlijk hetzelfde inkomen hebt en er geen grote ingrijpende veranderingen in je leven te verwachten zijn. Dan kan het handig zijn om een voorlopige aanslag aan te vragen. Je betaalt het bedrag dat je verwacht te betalen dan maandelijks in plaats van in een keer. Of je krijgt maandelijks alvast je belastingteruggave in delen terug. In het volgende jaar doe je dan de definitieve aanslag en worden je betalingen of teruggaves verrekend.

Wat heb je nodig om aangifte te doen?

Voor je met de belastingaangifte kunt beginnen, heb je eerst een aantal zaken nodig. Denk bijvoorbeeld aan je jaaropgaven, het fiscaal jaaroverzicht van je bank en je DigiD. Welke documenten je precies nodig hebt, hangt af van welke belastingen op jou van toepassing zijn. Op de website van de Belastingdienst vind je een overzicht van de documenten die je nodig hebt.

Belastingaangifte over 3 boxen

In Nederland werken we met drie belastingboxen. Box 1 gaat over belastbaar inkomen uit werk en woning, box 2 is belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang en box 3 is belastbaar inkomen uit sparen en beleggen. Als particulier zijn voor jou met name box 1 en 3 van belang.

Box 1: belastbaar inkomen uit werk en woning

Onder box 1 vallen alle inkomsten zoals je salaris, uitkering, fooien of eigenwoningforfait. Al deze inkomsten tel je bij elkaar op en daar trek je eventuele aftrekposten weer vanaf.  

Voorbeelden van inkomsten die onder box 1 vallen:

• loon, uitkering of pensioen 
• fooien
• ontvangen alimentatie en lijfrente-uitkeringen
• eigenwoningforfait
• kapitaalverzekeringen eigen woning
• winst uit onderneming
• inkomsten als freelancer, gastouder, artiest of beroepssporter

Aftrekposten box 1

In box 1 kun je de belasting verminderen door aftrekposten toe te passen. Per aftrekpost zijn er vaak specifieke regels over hoeveel je mag aftrekken.

Er zijn veel verschillende aftrekposten die je allemaal kunt vinden op de website van de Belastingdienst, maar hier geven we een paar voorbeelden:

• openbaar vervoer
• kosten van de eigen woning
• premies voor lijfrenten
• persoonsgebonden aftrek zoals alimentatie, zorgkosten en giften

Tarieven 2023 en 2024 inkomstenbelasting box 1

Nadat je de aftrekposten van de inkomsten hebt afgetrokken, houd je een bedrag over waar je belasting over betaalt. In box 1 worden twee schijven gehanteerd. Hoe hoger je inkomen, hoe meer belasting je betaalt.

Over 2023 hanteert de Belastingdienst de volgende tarieven, indien je nog geen recht hebt op AOW:

Over 2024 hanteert de Belastingdienst de volgende tarieven, indien nog je nog geen recht hebt op AOW:

Ben jij AOW-gerechtigd? Kijk dan hier voor de belastingtarieven voor AOW. 

Heffingskortingen toepassen

Wanneer je het belastingbedrag in box 1 berekend hebt, kun je het te betalen bedrag in mindering brengen door een aantal heffingskortingen toe te passen. Er bestaan veel verschillende heffingskortingen, maar we lichten de belangrijkste voor je uit:

Algemene heffingskorting

De algemene heffingskorting is een korting op de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen. Iedereen die belasting betaalt heeft recht op deze korting. Hoeveel korting je precies krijgt, hangt onder meer af van de hoogte van je inkomen.

Arbeidskorting

De arbeidskorting is een heffingskorting die je krijgt als je in loondienst werkt. Je werkgever houdt bij het berekenen van de loonheffing al rekening met de arbeidskorting. Die hoef je niet apart aan te vragen.

Box 3: sparen en beleggen

In de laatste box betaal je belasting over je vermogen. Je vermogen is de optelsom van je spaargeld, beleggingen en andere bezittingen, min eventuele schulden. Over dit bedrag betaal je vermogensrendementsheffing. 

Heffingsvrij vermogen

In 2024 hoef je geen belasting te betalen tot een vermogen van € 57.000 (voor fiscaal partners: € 114.000). In 2023 lagen deze bedragen net zo hoog. Dit noemen we de heffingsvrije grens. Boven dat bedrag houdt de Belastingdienst rekening met een fictief rendement. Dit is een gemiddelde schatting van het rendement dat Nederlanders gemiddeld over hun vermogen behalen. Over dit rendement betaal je 36% belasting (2024). In 2023 lag dat percentage nog op 32%.

Berekening vermogensrendementsheffing

De berekening van het fictieve (geschatte) rendement ligt al tijden onder vuur. De afgelopen jaren rekende de Belastingdienst namelijk met een veel te hoog fictief rendement. In werkelijkheid rendeerde vooral de spaartegoeden van de Nederlanders veel minder. Men betaalde daardoor dus eigenlijk te veel vermogensbelasting. 

De vermogensbelasting gaat de komende jaren op de schop. Uiteindelijk wil de Belastingdienst gaan rekenen met het werkelijk behaalde rendement. Maar zover is het nog niet. Tot die tijd wordt de te betalen vermogensbelasting berekend aan de hand van ingewikkelde formules. Om het je makkelijkt te maken, hebben we natuurlijk een handige tool die het voor je uitrekent. 

Bereken zelf of en hoeveel vermogensbelasting je over 2023 en 2024 moet betalen. 

Eigen woning?

Heb je een eigen woning? Dan moet je een aantal extra zaken opgeven bij je belastingaangifte. Eigenwoningforfait Het eigenwoningforfait is een bedrag dat je bij je inkomen optelt en hier betaal je belasting over in box 1. Het bedrag is een percentage van de WOZ-waarde van je huis. 

Aftrekposten eigen woning

Er bestaan verschillende aftrekposten voor je woning, zoals de hypotheekrenteaftrek en erfpachtcanons. Wil je precies weten hoe je belastingaangifte als huiseigenaar doet en op welke aftrekposten je recht hebt? Download onze checklist belastingaangifte als huiseigenaar. 

Wil jij geen geld mislopen bij je belastingaangifte? Lees dan ook nog even deze handige tips!  

Hoeveel belasting moet jij betalen in 2023 en 2024?

Wil je precies weten hoeveel inkomstenbelasting je moet betalen over 2023 of 2024? Ook daar hebben we uiteraard een handige tool voor. Zo weet je precies wat je kan verwachten en voorkom je verrassingen.