Overdrachtsbelasting: wat is het en hoeveel kost het je?

Een koopwoning kost meer dan alleen de koopprijs. Dat komt door de kosten koper, dat zijn de bijkomende kosten voor een bestaande woning. Die zorgen ervoor dat je hypotheek hoger wordt dan het bedrag waarvoor je koopt. Iets om rekening mee te houden dus! Onderdeel van deze bijkomende kosten is de overdrachtsbelasting: de belasting die je betaalt voor het kopen van een huis. Wat is dit eigenlijk en hoeveel kost het je?

Wat is overdrachtsbelasting eigenlijk?

Overdrachtsbelasting is de belasting die in Nederland wordt geheven bij de overdracht van een woning. Het bedraagt 2% van de aankoopwaarde. Je betaalt deze belasting alleen bij een bestaande woning. Bij een nieuwbouwwoning betaal je deze belasting niet. In plaats daarvan betaal je een omzetbelasting die vaak verwerkt is in de koopprijs.

Overdrachtsbelasting van 6% naar 2%

We maken even kleine sprong terug in de tijd. Om de woningmarkt te stimuleren heeft de overheid de overdrachtsbelasting tijdelijk - van halverwege 2011 tot halverwege 2012 - verlaagd van de oorspronkelijke 6% naar 2%. Dit maakt de koop van een woning een stuk goedkoper en dus aantrekkelijker. In 2012 heeft de overheid besloten om het lage tarief van 2% te blijven gebruiken. Daar kun je nu dus nog steeds van profiteren. Het scheelt al gauw enkele duizenden euro’s op je totale kosten, zie ook de berekening verderop.

Overdrachtsbelasting sinds 2021 afgeschaft voor starters

De overheid wil de woningmarkt toegankelijker maken voor starters. Daarom betaal je sinds 1 januari 2021 geen overdrachtsbelasting meer als je tussen de 18 en 35 jaar bent en je eerste huis koopt. Dat scheelt toch weer een mooi bedrag dat je normaal gesproken aan eigen geld zou moeten inleggen.

Een voorwaarde is wel dat je huis in 2024 niet meer kost dan € 510.000. De vrijstelling mag ook niet eerder gebruikt zijn en je moet zelf in de woning gaan wonen. 

Rekenvoorbeeld overdrachtsbelasting

Als koper van een woning (niet-starter) betaal je de belasting voor de overdracht bij de notaris, op het moment dat je eigenaar van de woning wordt van de woning. Stel: Je koopt een woning voor € 350.000. Dan betaal je nu € 7.000 (2% van € 350.000) aan belasting. 

Reserveer hier eigen geld voor

Tegenwoordig mag je 100% van de woningwaarde lenen. De bijkomende kosten - zoals de overdrachtsbelasting - zorgen ervoor dat je boven dit percentage uitkomt. Dat betekent dus dat je, om een hypotheek te kunnen krijgen, eigen geld nodig hebt om het overige aan kosten te betalen. 

Naast deze belasting krijg je ook nog te maken met andere bijkomende kosten als je een woning koopt. Denk aan notariskosten voor eigendomsoverdracht en hypotheek-, taxatiekosten, advies- en bemiddelingskosten hypotheek en - indien mogelijk - Nationale Hypotheek Garantie. Daarnaast betaal je eventueel kosten voor een bouwkundige keuring en, als dat van toepassing is, afsluitkosten voor een Starterslening.

Let op!

Over Nationale Hypotheek Garantie (NHG) gesproken: om hier aanspraak op te maken, mag de koopprijs van de woning in 2024 niet hoger zijn dan € 435.000. Volgens de regels van NHG mag je niet meer dan 6% aan bijkomende kosten maken. Vervolgens mag je maximaal 100% lenen ten opzichte van de koopsom (sinds 1 januari 2018). 

Bereken je hypotheek

Ben jij benieuwd naar hoeveel je kunt lenen voor dat droomhuis? Bereken dan snel je maximale hypotheek met onze gratis tool. Dan weet je meteen hoeveel eigen geld jij nodig hebt voor de koop. Aan de slag!