Wat is het eigenwoningforfait en hoe bereken je het?

Te gek om je eigen huis te hebben. Alleen levert het je wel extra werk op bij je toch al niet favoriete klusje: belastingaangifte doen. Het eigenwoningforfait is een van de nieuwe termen die je tegenkomt. In het kader van 'Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker' leggen we je hier uit wat het eigenwoningforfait is, en hoe je deze correct invult bij je belastingaangifte.

Wat is eigenwoningforfait?

Eigenwoningforfait is een bedrag dat je bovenop je belastbaar inkomen moet tellend als je een koophuis hebt. De Belastingdienst ziet je woning namelijk als een vorm van inkomen. Hierdoor ga je meer belasting betalen in box 1.

Het eigenwoningforfait heette vroeger huurwaardeforfait, maar deze naam is in de jaren negentig veranderd.

Waarom eigenwoningforfait?

Je betaalt toch al genoeg hypotheeklasten en overdrachtsbelasting als je woningeigenaar wordt? Dat klopt. Maar de belastingdienst ziet jouw woning toch als een bron van inkomsten. Dit omdat je - als je een eigen huis hebt - niet hoeft te huren, vermogen opbouwt en jij je huis, of een deel daarvan, zou kunnen verhuren. Zoals een hospita een student in huis kan nemen.

Hoe wordt het eigenwoningforfait berekend?

Het eigenwoningforfait is een percentage van de WOZ-waarde (wet waardering onroerende zaken) van je woning. Deze WOZ-waarde wordt elk jaar opnieuw vastgesteld door je gemeente. Doe je belastingaangifte over het afgelopen jaar? Dan moet je uitgaan van de WOZ-waarde die is vastgesteld per 1 januari van dat jaar. In 2024 doe je dus belastingaangifte over het jaar 2023 en neem je de WOZ-waarde van 1 januari 2023.

Eigenwoningforfait in 2024 

Voor huizen tot € 1.310.000 is het eigenwoningforfait 0,35%. Voor duurdere huizen geldt het percentage 2,35%. 

Verhuizing

Ben je verhuisd in het jaar waarover je belastingaangifte doet? Dan moet je voor zowel je oude als je nieuwe huis het eigenwoningforfait opgeven voor de periode dat je stond ingeschreven op het betreffende adres. 

Rekenvoorbeeld
Stel: Je staat per 11 mei 2023 ingeschreven op je nieuwe adres (een koopwoning). Je oude huis was ook een koopwoning. Voor beide huizen geldt het percentage eigenwoningforfait van 0,35%. Het jaar 2023 had 365 dagen.

Eigenwoningforfait oude huis
WOZ-waarde: € 400.000
Eigenwoningforfait voor het hele jaar = € 1.400 (0,35% van de WOZ-waarde)
Eigenwoningforfait t/m 10 mei = € 495 (bedrag hele jaar/365 x 129 dagen)

Eigenwoningforfait nieuwe huis
WOZ-waarde: € 500.000
Eigenwoningforfait voor het hele jaar = € 1.750 (0,3/365=5% van de WOZ-waarde)
Eigenwoningforfait vanaf 11 mei = € 1.127 (bedrag hele jaar/365 x 235 dagen)

Totaal eigenwoningforfait over het jaar 2023 = 1.622

Heb je je eigen huis verkocht en verhuis je daarna naar een huurhuis? Of ben je juist ingetrokken in je eerste koophuis en huurde je daarvoor? Dan betaal je eigenwoningforfait over de periode dat je ingeschreven stond op het adres van je koophuis.

Buitenland

Werk en woon je (tijdelijk) in het buitenland en heb je een eigen huis in Nederland? De fiscus beschouwt deze woning nog steeds als fictieve bron van inkomsten. Dat wil zeggen dat ze het eigenwoningforfait optellen bovenop je belastbaar inkomen.

Nieuwbouw

Heb je een nieuwbouwhuis gekocht dat nog in aanbouw is? Dan woon je hier nog niet en ben je nog geen eigenwoningforfait verschuldigd. Pas over de periode vanaf dat je intrekt, ben je eigenwoningforfait verschuldigd. Dat geldt ook als je al verhuisd bent en je oude huis nog te koop staat. Voorwaarde is dan wel dat je het niet verhuurd hebt.

Hulp bij aangifte inkomstenbelasting

Hulp nodig bij je aangifte van de inkomstenbelasting? Download dan deze handige checklist.