Intrekken koophuis: samenwonen in je partners koophuis op 6 manieren
De keuze om samen te gaan wonen met je partner is vaak snel gemaakt. Maar daarna moet er nog veel worden geregeld. Wie betaalt wat? Waar heb jij recht op als het toch niet blijkt te werken? En wat gebeurt er als jullie uit elkaar gaan of als een van jullie overlijdt?
Hieronder werken we zes veelvoorkomende scenario’s voor je uit, met de belangrijkste voor- en nadelen.
Intrekken in het koophuis van je partner
Bij samenwonen horen afspraken over geld. Niet alleen over boodschappen, maar vooral over de woonlasten. Dat ligt ingewikkelder als één van jullie al een koopwoning heeft.
De woningeigenaar:
- heeft recht op hypotheekrenteaftrek;
- bouwt vermogen op door aflossing en eventuele waardestijging.
De vraag is dus: hoe verdeel je de lasten eerlijk? En minstens zo belangrijk: waar sta jij juridisch en financieel als het misgaat?
1. Trouwen of geregistreerd partnerschap
Vóór 2018 trouwde je automatisch in gemeenschap van goederen. Alle bezittingen en schulden – ook van vóór het huwelijk – werden gezamenlijk. Dat betekende dat je automatisch mede-eigenaar werd van het huis én de hypotheek.
Sinds 2018 trouw je standaard in beperkte gemeenschap van goederen. Dat betekent:
- bezittingen en schulden van vóór het huwelijk blijven privé;
- schenkingen en erfenissen blijven persoonlijk;
- dit geldt ook bij een geregistreerd partnerschap.
Trek je in bij je partner en zijn jullie getrouwd (of geregistreerd partner) in beperkte gemeenschap van goederen? Dan blijven de woning en de hypotheekschuld volledig van je partner, tenzij jullie iets anders vastleggen.
Goed om te weten: het hypotheekverleden van je partner (hoeveel jaar hypotheekrenteaftrek al is gebruikt) telt niet automatisch mee voor jou. Pas als de hypotheek op beide namen komt te staan, wordt dat verleden gedeeld.
2. Huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden
Kies je voor huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden, dan kun je heel precies vastleggen:
- of je mede-eigenaar wordt van de woning;
- hoe de hypotheekschuld wordt verdeeld;
- of bezittingen juist strikt gescheiden blijven (koude uitsluiting).
Vaak kiezen stellen hiervoor juist om vermogen en risico’s gescheiden te houden. Maar je kunt er ook bewust voor kiezen om de woning wél te delen.
Geen zin om te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan? Dan zijn er gelukkig nog andere opties.
3. Mede-eigenaar worden
Je kunt er ook voor kiezen om mede-eigenaar te worden van de woning. Je partner verkoopt dan formeel een deel van het huis aan jou.
Let op:
- je betaalt meestal overdrachtsbelasting (2%) over jouw deel van de woning;
- alleen starters kunnen mogelijk een vrijstelling hebben (afhankelijk van leeftijd en woningwaarde).
Gaan jullie later uit elkaar? Dan:
- koopt één van jullie het aandeel van de ander terug, of
- wordt de woning verkocht.
Als mede-eigenaar sluit je vrijwel altijd ook een samenlevingsovereenkomst, zodat jullie fiscaal partner worden. Zo hebben jullie beiden recht op hypotheekrenteaftrek over jullie eigen deel van de schuld.
4. Samenlevingscontract
Willen jullie niet trouwen en ook geen mede-eigendom? Dan is een samenlevingscontract alsnog sterk aan te raden.
Hierin kun je vastleggen:
- of jij meebetaalt aan aflossing of alleen aan rente;
- of je recht krijgt op een deel van de waardestijging;
- wat er gebeurt bij verkoop met winst of restschuld;
- hoe jullie omgaan met kosten bij een eventuele breuk.
Verblijvingsbeding
Wil je voorkomen dat je bij overlijden van je partner ineens je huis verliest? Dan kun je een verblijvingsbeding opnemen. Dat kan:
- in het samenlevingscontract, of
- in het testament van je partner.
In een testament is het vaak eenvoudiger te wijzigen dan in een samenlevingscontract, waarvoor jullie beiden moeten tekenen.
Een notaris is niet verplicht, maar wel verstandig. In het gratis e-book ‘Naar de notaris’ lees je wat je kunt verwachten.
5. Huur betalen
Een andere optie is een huurconstructie. Je partner blijft volledig eigenaar, jij betaalt huur.
Hoe bepaal je de huur?
- via de Huurprijscheck van de Woonbond;
- of als deel van de netto hypotheeklast (hypotheeklast minus hypotheekrenteaftrek).
Wees je bewust van de gevolgen:
- je bouwt geen enkel recht op de woning op;
- je betaalt mee aan het vermogen van je partner;
- bij een relatiebreuk of overlijden heb je zonder aanvullende afspraken geen bescherming.
Een testament kan hier belangrijk zijn, net als het vastleggen van fiscaal partnerschap om erfbelasting te beperken.
6. Niet meebetalen aan de woonlasten
Tot slot: je kunt ook afspreken dat je niet meebetaalt aan de hypotheek. Je draagt dan bijvoorbeeld alleen bij aan boodschappen en energie.
Voordeel:
- je bouwt geen verplichtingen op.
Nadeel:
- je hebt ook geen rechten bij een breuk of overlijden.
Gaan jullie samenwonen?
Welke vorm jullie ook kiezen: laat je vooraf goed informeren door een notaris of financieel adviseur. Dat voorkomt gedoe en scheve situaties achteraf.
Meer weten over vastleggen van afspraken? Bekijk de gratis checklist Samenlevingscontract.
Checklist fiscale gevolgen woning kopen
Een woning kopen, verkopen of een hypotheek aanpassen heeft gevolgen voor je belastingaangifte. Met de online checklist van de Belastingdienst zie je precies:
- waar je recht op hebt;
- welke kosten aftrekbaar zijn;
- wat je moet regelen in jouw situatie.
Marit Rooijakkers
Marit werkte tot 2016 bij Knab. Ze schreef voornamelijk over hypotheekzaken.
