Huizencrisis: de huizenprijzen in historisch perspectief

De huizenprijzen rezen de afgelopen tijd de pan uit. Vooral in grote steden en in de randstad was de huizenmarkt oververhit. Dat was echter niet altijd zo. In de periode van 2008 tot en met februari 2013 waren de huizenprijzen flink gezakt, namelijk inclusief inflatie met maar liefst 25%. Of dit de grootste daling was die ooit heeft plaatsgevonden? Nee. De huizencrisis in de periode 1979 tot 1983 overtrof het nog steeds. Vanaf dat moment hebben de huizenprijzen een vlucht omhoog gemaakt. Een schets van de huizenprijzen door de jaren heen. 

Huizencrisis? Niet in de huidige woningmarkt 

De Nederlandse huizenmarkt draaide de afgelopen jaren op volle toeren. De prijzen van te koop staande woningen stegen jaar op jaar met tientallen procenten. Dat kwam voornamelijk de laag blijvende rentes, de daling van het aantal te koop staande woningen, een tekort aan nieuwe woningen en de hoge bereidheid van kopers om boven de vraagprijs te bieden. In 2022 koelde de huizenmarkt weer eningszins af. Golvende bewegingen die we in de geschiedenis continu zien. 

Stijgende huizenprijzen in 1976 en 1978

In de periode 1976-1978 liep de huizenmarkt ook al op rolletjes. Er was een grote vraag naar koophuizen. Huurders gingen massaal hun huurhuis inruilen voor een koophuis. De vraag was groter dan het aanbod. Hierdoor stegen de huizenprijzen explosief. In 1976 zijn de huizenprijzen gestegen met 28% en in 1977 zelfs met 39%. In 1978 bedroeg de gemiddelde koopsom van een huis 200.000 gulden. In 1975 koste een huis gemiddeld nog maar ruim 100.000 gulden.

In deze periode was het kopen van een huis interessant door een sterke inflatie van 10%. Er kon dus goedkoop geld worden geleend en het kopen van een huis was in meerdere opzichten een verstandige investering. De regeling van de hypotheekrenteaftrek was in deze periode nog zeer gunstig. De betaalde hypotheekrente kon worden afgetrokken tegen maximaal 72%.

Daling huizenprijzen van 1979 tot 1983

In de tweede helft van 1978 begonnen de huizenprijzen licht te dalen. Mede door een verslechterde economie en de oliecrisis gingen de huizenprijzen in een periode van vier jaren met maar liefst 45% onderuit. Een extra aanjager van de dalende trend waren de hoge hypotheekrentes. In 1978 bedroeg de hypotheekrente voor vijf jaar vast al 8%. In 1981 is de hypotheekrente nog verder gestegen, namelijk naar 13%. Daar stond wel tegenover dat de inflatie ook steeds hoog was, 6% in 1981. De hoge hypotheekrente werd dus gedeeltelijk gecompenseerd door de inflatie.


Stijgende huizenprijzen van 1995 tot 2008

Het lijkt op dit moment een vergeten feit, maar in deze periode zijn de huizen explosief in waarde gestegen. Stijgingen van 8% tot 12% per jaar waren geen uitzondering. Iedereen weet dat de waarde niet onbeperkt kan blijven stijgen. De prijzen zijn mede opgestuwd door een tekort aan woonruimte en de dalende hypotheekrente. Ook namen banken het tweede inkomen van huishoudens en van partners die in deeltijd werken mee. Het werd mogelijk om steeds meer geld te lenen, waardoor de prijzen konden blijven stijgen.

Daling huizenprijzen van 2008 tot 2013

In 2008 en 2009 hoopten veel huiseigenaren nog de huizencrisis een tijdelijke dip was. Helaas zijn de huizenprijzen blijven zakken, vanaf 2008 tot begin 2013 met 25%. De politiek heeft de daling mede veroorzaakt door het gedraal rondom de hypotheekrenteaftrek met ingang van 2013. Daardoor is de huizenmarkt eind 2012 even aangetrokken, maar in maart 2013 bijna stilgevallen. Door het woonakkoord is het er niet beter op geworden. Er zijn pogingen ondernomen om de dalende trend te doorbreken door bijvoorbeeld de overdrachtsbelasting te verlagen van 6% naar 2%. 

Huizencrisis in 2008 - 2013

De dalende trend van de huizenprijzen in de periode 2008 tot 2013 heeft verschillende oorzaken. Eén van de belangrijkste redenen is het gebrek aan vertrouwen en de slechte wereldwijde economie. Het feit dat de werkloosheid opgelopen was tot 7,5% van de beroepsbevolking hielp ook niet echt. Een overeenkomst met de crisis van begin jaren tachtig is dat de huizenprijzen in de jaren vóór de crisis hard zijn gestegen. 

In 2014 (4,2%) en 2015 (3,6%) zijn de huizenprijzen weer gaan stijgen. Deze prijsstijgingen kwamen voor het eerst weer in de buurt van de prijsstijging in 1949 (4,85%) en werd veroorzaakt door een te kort aan koopwoningen. 

Hypotheekrente 

Ben jij benieuwd hoe de hypotheekrentes er op dit moment voor staan? In onze rentevergelijker vergelijk je de rentes én voorwaarden van ruim 40 hypotheken. Zo zie je in een oogopslag waar jij het voordeligst uit bent!