De gevolgen van de nieuwe pensioenwet voor zzp’ers

Op 1 juli is de nieuwe pensioenwet ingegaan. Daarmee veranderden er ook een paar dingen voor zzp’ers. Als zelfstandig ondernemer kun je straks een groter deel van je inkomen fiscaal voordelig opzijzetten voor je pensioen. Bovendien kunnen zzp'ers zich in een later stadium mogelijk aansluiten bij pensioenfondsen.

Video
Meer fan van bewegend beeld dan van letters? Collega Solange vat dit artikel voor je samen in twee minuten. 

Tip: Sinds juni bekeken ruim 4.000 zzp'ers ons webinar over hoe je je pensioen slim kunt regelen. Financieel Expert Oskar Barendse legt op een begrijpelijke manier uit welke (fiscaal aantrekkelijke) opties je hebt. Maar liefst 96% van de kijkers geeft aan iets nieuws geleerd te hebben. 

Gevolgen nieuwe pensioenwet 2023

De nieuwe pensioenwet (oftewel: de Wet toekomst pensioenen) is veelomvattend. Voor zzp'ers springen de onderstaande vier wijzigingen eruit:

• Meer geld fiscaal voordelig opzijzetten voor pensioen.
• Langer de tijd om reserveringsruimte te gebruiken.
• Bedrag ineens: 10% van je pensioen in één keer uitkeren (wetsvoorstel).
• Mogelijk aansluiten bij pensioenfonds.

Meer fiscaal voordelig opzijzetten voor pensioen

Als je via een pensioenproduct - zoals pensioensparen of pensioenbeleggen - inlegt voor je pensioen, profiteer je op twee manieren van fiscaal voordeel:

• Je pensioeninleg mag je aftrekken van je inkomen voor de inkomstenbelasting.
• Je totaal ingelegd vermogen telt niet mee voor de vermogensbelasting.
  
  De overheid stelt grenzen aan die fiscaal voordelige inleg. Op dit moment mag je nog maximaal 13,3% van je pensioengevend inkomen zo inleggen. Vanaf 1 juli is dat percentage een stuk hoger, namelijk 30%. Daarmee wordt je belastingvoordeel groter en je pensioen beter!

Ga je met pensioen? Dan koop je met je opgebouwde kapitaal een uitkering bij een verzekeraar. Over die uitkering moet je dan wél inkomstenbelasting betalen. Maar die tarieven zijn - als je de AOW-leeftijd hebt bereikt - lager. 

Langer de tijd om reserveringsruimte te gebruiken

Het kan natuurlijk dat je dit maximale percentage niet haalt, omdat je andere dingen met dat geld doet. Daarom mag je dat bedrag nog in de komende jaren 'inhalen'. Dat heet gebruikmaken van je reserveringsruimte. Door de nieuwe wet krijg je daar meer tijd voor. In plaats van zeven jaar mag je straks tien jaar na dato nog inhalen.

Nieuwe keuzemogelijkheid: ‘bedrag ineens’ van 10%

Een andere belangrijke verandering die bij het nieuwe pensioenstelsel hoort, is de invoering van ‘bedrag ineens’. Op dit moment krijg je je opgebouwde pensioen in delen per maand uitgekeerd. Met de nieuwe wet mag je - wanneer je met pensioen bent - 10% van het totaal opgebouwde pensioen in een keer opnemen. Ook pensioen dat je eerder eventueel in loondienst hebt opgebouwd telt hiervoor mee. 

Let op: De Tweede Kamer heeft laten weten dat de inwerkingsdatum voor de keuzemogelijkheid bedrag ineens niet meer haalbaar is. De wijziging staat nu voor begin 2024 gepland. Uitvoerders hebben vervolgens nog eens zes tot negen maanden de tijd om deelnemers goed te informeren hierover. De kans is dus groot dat de wet pas in januari 2025 van kracht gaat. 

Voordeel 'bedrag ineens'
Je kunt het bedrag bijvoorbeeld gebruiken voor eenmalige uitgaven zoals een reis of een grote aankoop, maar natuurlijk ook om je hypotheek af te lossen of te schenken aan je kinderen. Als je bezig bent met je financiële planning, kun je hier nu al rekening mee houden.

Op het moment dat je deze 10% laat uitkeren, betaal je er wel inkomstenbelasting over tegen de tarieven die op dat moment gelden. 

Later: Pensioenfonds open voor zzp’ers

Op dit moment zijn pensioenfondsen bijna uitsluitend toegankelijk voor mensen in loondienst. De nieuwe pensioenwet gaat ook daar - in een later stadium - verandering in brengen. 

Deelnemen als zzp'er kan interessant zijn omdat een ‘echte’ pensioenregeling anders in elkaar zit dan een pensioenproduct van een bank of verzekeraar. Je hebt mogelijk meer voordelen. Zo is er bijna altijd een regeling voor nabestaandenpensioen. Dat is een uitkering voor je partner en/of kinderen als je als deelnemer van zo'n pensioenfonds overlijdt.

Bekijk de voor- en nadelen van het aansluiten bij een pensioenfonds. 

Alleen mogelijk bij fonds uit eigen branche
Fondsen die een experiment met zzp’ers gaan doen, mogen zich daarbij alleen richten op mensen die in dezelfde branche actief zijn. Als er in jouw branche een experiment is, zal een fonds jou mogelijk hiervoor benaderen.

Uit klantonderzoek door Knab onder 1.176 zzp’ers bleek onlangs dat 36% zou gaan sparen bij een pensioenfonds als dat zich openstelt voor zzp’ers. Het is nog niet zeker of er pensioenfondsen zijn die zo'n experiment gaan opzetten.

Afschaffing oudedagsreserve (FOR)

Vanwege de nieuwe pensioenwet wordt de zogenaamde oudedagsreserve (ook wel FOR, Fiscale Oudedagsreserve) afgeschaft. Dit is een aftrekpost die elke zzp’er nu nog kan gebruiken. Het verschil tussen deze oudedagsreserve en pensioensparen via een derde pijlerproduct, is dat je het geld bij de FOR niet echt opzij hoeft te zetten. Je krijgt wel het belastingvoordeel, maar kan het geld uitgeven waaraan je wil. 

Volgens de overheid gebruiken ondernemers de FOR in praktijk maar in de helft van de gevallen voor hun pensioen. Mede daarom schaft de overheid deze regeling per 1 juli 2023 af. Heb je in het verleden reserveringen gedaan voor de oudedagsreserve? Dan blijft dit gewoon staan.

Je las zojuist een artikel uit de Knab Bieb.  Dé online verzamelplek met honderden praktische artikelen over hoe je je geldzaken als zzp'er slim kunt regelen.