Voor jezelf beginnen: 3 vrouwen over hun geleerde lessen als ondernemer

Wanneer je voor jezelf wil beginnen – of dit nou freelancen of een business starten is – duiken er enorm veel vragen op. De mogelijkheden zijn zo goed als oneindig, maar hoe kom je waar je wil zijn en waar moet je op letten? Zeker als vrouw kunnen deze vragen soms lastig te beantwoorden zijn, simpelweg omdat er minder rolmodellen zijn.

Van alle ondernemers is slechts 37% vrouw. Dat kan en moet anders. VICE en Knab brengen de komende tijd artikelen over de kracht van vrouwelijk ondernemerschap. Inspirerende verhalen, praktische tips en nuttige vragen die je helpen om te starten met ondernemen. Met vrouwen in de hoofdrol. Deze artikelen zijn eerder verschenen op vice.nl.

Van je passie je werk maken klinkt als een droom, en dat is het eigenlijk ook. Soms moet je zaken regelen die niet meteen je interesse hebben, maar daar krijg je vrijheid en – hopelijk – financiële onafhankelijkheid voor terug. Dat je een Excel-fetisj moet hebben om als ondernemer te slagen is onzin. Geen enkele ondernemer is hetzelfde, maar het kan geen kwaad om een paar handige tips te krijgen van vrouwen die je voor zijn gegaan. In dit artikel spreken we daarom drie vrouwen over de wijze lessen die ze leerden toen ze voor zichzelf begonnen.

Wendy (27), eigenaar van Wendy van Os | Concept & Eventregie

Wendy werkt als concept- en programmamaker bij theaters en evenementen. Op haar twintigste besloot ze – nog tijdens haar studie Productie en Podiumkunsten – om zzp’er te worden.

VICE: Hey Wendy, zou je kunnen zeggen dat het ondernemerschap eigenlijk altijd al in je heeft gezeten?
Wendy van Os: Eigenlijk wel. Tijdens mijn opleiding Productie Podiumkunsten had ik al snel door dat je in deze sector het beste zzp’er kunt worden. Omdat er een enorm tekort is aan productiemensen word je namelijk al snel gevraagd door verschillende organisaties in theater en events. Tijdens mijn studie hielp ik op verschillende evenementen en theaterfestivals als bijbaantje, op mijn twintigste schreef ik me daarom in bij de Kamer van Koophandel.

Een gedurfde beslissing op die leeftijd.
Ik ben erg ambitieus en wist al op jonge leeftijd dat ik voor mezelf wilde beginnen. Ook vind ik het totaal niet erg om bijvoorbeeld mijn eigen boekhouding te doen. In het begin was ik bang om fouten te maken bij de belastingaangifte, maar al snel had ik door dat alles op het internet te vinden is. Ik vond het belangrijk mijn financiën zelf te doen, zodat ik begreep wat er met mijn geld gebeurde.

Als ik er echt niet meer uitkwam, belde ik de Belastingtelefoon of vroeg ik mijn vader die toevallig boekhouder is. Omdat veel medeleerlingen van de Academie voor Theater en Dans een toekomst als zzp’er tegemoet gingen, organiseerde ik in mijn derde jaar een boekhoudcursus. Die cursus organiseer ik overigens nog steeds.

Wat handig! Welke financiële zaken heb je van tevoren nog meer geregeld?
Toen ik begon heb ik een lang weekend besteed aan het maken van een Excelsheet zodat alle kwartalen automatisch uitgerekend werden. Ik hoefde alleen maar de bonnetjes in te vullen en dan kon ik bovenaan zien hoeveel ik op mijn rekening zou moeten hebben.

Ik heb een zakelijke rekening waar alleen het geld op staat dat naar de belasting moet en ik keer mezelf maandelijks een salaris uit. Het geld dat ik overhoud gaat naar mijn noodbuffer die ik gebruik als potje voor arbeidsongeschiktheid en tijden met minder werk. Financiële zaken zijn voor mij echt onderdeel van mijn ondernemerschap. Ik vind het gelukkig leuk om uit te zoeken.

Waren er ook dingen waar je tegenaan liep?
Iedereen was heel gesloten over wat hij verdiende, dus ik wist niet goed welk tarief ik kon vragen. Er was een keer een sessie bij de Balie waar allerlei mensen in de creatieve sector vertelden hoeveel ze verdienen, dat vond ik heel goed. Je bent sterker in je onderhandelen als je weet dat anderen in je sector het ook niet voor minder doen.

Daarnaast vond ik het moeilijk om mijn tijd over verschillende projecten te verdelen. Op school leer je hoe je werk krijgt, maar niet hoe je omgaat met veel aanvragen. Nu heb ik mezelf aangeleerd om altijd een paar dagen extra te plannen en een hogere vergoeding te vragen, zodat ik wat meer speling hebt.

Dat is een belangrijke tip, wat raad je jonge ondernemers nog meer aan?
Doe onderzoek en verdiep je in alle onderdelen. Geef niet alles aan een boekhouder omdat je er niets van snapt, maar zorg dat je betrokken blijft bij de administratie en weet wat er speelt. Als ik iets moet weten, zoek ik het altijd tot op de bodem uit. Tijdens de coronaperiode heb ik me bijvoorbeeld verdiept in mijn pensioen. Ik volg de FIRE movement, dat staat voor Financial Independence, Retire Early.

Maandelijks beleg ik nu via ETF’s [een passief beheerd beleggingsfonds dat op de beurs verhandeld wordt, red.]. Ik hoef niet per se vroeg met pensioen, maar ik vind het belangrijk dat ik financieel onafhankelijk kan zijn. Dat zou ik eigenlijk elke vrouw gunnen. Als je hier ook mee bezig wilt gaan is het boek De schitterende eenvoud van indexbeleggen een goede tip.

Welke wijze les zou je vrouwen tot slot willen meegeven die voor zichzelf willen beginnen?
Als je jezelf wilt ontwikkelen, ga dan met mensen die je inspirerend vindt een kop koffie drinken. Mensen zijn echt wel bereid om je te helpen, want het streelt ook een beetje hun ego. Dat herken ik bij mezelf, haha. En zorg voor jezelf, want er is niemand anders die dit voor je doet.

Naomie (33), eigenaar van The Groom Salon

Naomie zei vier jaar geleden haar corporate baan op om hondentrimster te worden. In 2019 opende ze haar eigen trimsalon: The Groom Salon.

VICE: Hoi Naomie, je hebt volgens mij echt een droombaan. Hoe kwam je op het idee om honden te gaan trimmen?
Naomie: Ik werkte als area manager bij Suitsupply, maar ik twijfelde of ik daarmee door moest gaan. Mijn vader was net overleden en ik ging door een moeilijke periode. In de hoop tot nieuwe inzichten te komen, ging ik naar een retraite die twee vrienden van me organiseerden. Daar leerde ik dat dieren echt mijn passie zijn. Ik had op dat moment al een hondje, waar ik heel gek op ben, dus besloot ik dat ik een eigen trimsalon wilde beginnen. Toen ik terugkwam heb ik vrijwel meteen mijn baan opgezegd.

Mijn hond kan nog geen twee seconden stilstaan als ik zijn vacht wil borstelen. Had je al enige ervaring?
Nee, ik begon echt bij nul. Ik heb een dag meegelopen bij een trimsalon om te kijken of ik het leuk vond. Het werk vond ik geweldig, maar de salon was voor mij iets te klinisch. Ik wilde mijn eigen salon iets hipper en gezelliger maken. Ik heb anderhalf jaar stage gelopen en geleefd van een uitkering. Deze periode was echt een investering, maar het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) was mega behulpzaam. Ze hebben me veel advies gegeven en er tevens voor gezorgd dat ik niet elke maand verplicht hoefde te solliciteren.

Wat fijn. Had je van tevoren nagedacht over eventuele problemen?
Jawel, maar als je geen risico neemt, loop je misschien heel mooie dingen mis. Ik wist dat ik altijd terug kon naar de corporate retailwereld, mocht ik zo erg in mijn hand gebeten worden dat ik nooit meer een schaar durf vast te pakken. Wat ik niet besefte is dat het ontzettend moeilijk is om personeel te vinden. Zeker 70 procent van de stagiairs haakt af, omdat het fysiek en mentaal zwaar is.

Twee uur lang moet je met een loeischerpe schaar een beweeglijk hondje zien te knippen, zonder hem in zijn oren te knippen. Voordat je echt de vaardigheden hebt om een hond te knippen ben je zeker tweeënhalf jaar bezig. Je moet bovendien veel incasseren, want klanten kunnen soms erg denigrerend en veeleisend zijn. Als hondentrimster word je soms echt als minderwaardig gezien.

Ik denk even terug aan mijn bijbaantje in retail. Klanten zijn soms echt afschuwelijk.
Mensen zijn super gevoelig als het om hun hond gaat. Begrijp me niet verkeerd, ik heb geweldige klanten, maar soms stoort het me dat klanten niet denken aan het welzijn van hun dier. Er zijn bijvoorbeeld mensen die hun hond nooit kammen en eisen dat hun hond niet geschoren wordt. Urenlang klitten uitkammen is ontzettend pijnlijk en traumatiserend voor een hond, en dat alleen maar omdat het hondje er zo mooier uitziet. Je hond is geen accessoire. Als het borstelen niet lukt is dat niet erg, maar dan krijgt hij wel een kort kapsel.

Welke financiële dingen moest je van tevoren regelen?
Ik heb me heel goed voorbereid door uitgebreid onderzoek te doen en een SWOT-analyse te maken. Bij een SWOT-analyse breng je de sterktes en zwaktes van je bedrijf in kaart om zo de kansen en bedreigingen in de markt te herkennen. Mijn bedrijfsplan was mega uitgebreid en ik heb met veel verschillende ondernemers gesproken. Als je voor jezelf begint moet je echt marktonderzoek gaan doen, ik heb destijds bij drie plekken tegelijkertijd stage gelopen. Je kunt natuurlijk gewoon beginnen, maar als je goed onderzoek doet beperk je risico’s.

Ondernemen is in essentie overal hetzelfde. Je moet zorgen dat je budgettering klopt en dat je uitkomt per maand. Elke maand maak ik zelf een profit and loss-analyse, het belastinggedeelte besteed ik uit aan een accountant. Ik heb geluk dat veel mensen in mijn omgeving ondernemer zijn, dus spar ik ook wel eens met een kapsalon of een dierenwinkel.

Wat is volgens jou de ultieme tip voor vrouwen die voor zichzelf willen beginnen?
Doe goed onderzoek, dat kan ik niet stevig genoeg benadrukken. Ga ook meekijken bij mensen in je branche, ik heb me echt nederig moeten opstellen om uiteindelijk te kunnen slagen. Luister goed naar je eigen intuïtie en vooral niet naar wat andere mensen zeggen. Een waarneming van een ander is altijd gekleurd. Adviezen kun je aannemen, maar je hoeft er helemaal niets mee te doen.

Teddy (26) eigenaar van Studio Teddy

Teddy werkt momenteel bij een social media agency, maar had ook altijd de droom om voor zichzelf te beginnen. Vorig jaar startte ze daarom het kunstcollectief Studio Teddy, waar ze samen met andere creatieven werkt aan allerlei projecten.

VICE: Hi Teddy, hoe kwam je op het idee om voor jezelf te beginnen?
Teddy: Na mijn opleiding als grafisch vormgever kwam ik in een gat terecht omdat ik nog geen werkervaring had. Ik begon daarom als office manager bij een designbureau met de hoop meer te leren over hoe de bureauwereld in Nederland werkt. Vroeger verkocht ik mijn illustraties regelmatig aan kennissen, maar om echt voor mezelf te beginnen vond ik mega spannend. Vorig jaar maart besloot ik eindelijk de stap te nemen. Naast mijn onderneming ben ik nog wel werkzaam bij een social media agency.

Waarom wilde je zo graag voor jezelf beginnen?
Als kunstenaar wilde ik graag mijn creativiteit kwijt. In mijn werk was ik nooit echt vrij om te maken wat ik wilde en ik merkte dat meer van mijn collega’s en vrienden hier tegenaan liepen. Zelf kan ik nu creatieven een plek geven om hun werk te tonen en de mogelijkheid bieden om hun creativiteit vrij te kunnen uiten, bijvoorbeeld door middel van Wall Art – zoals fotografie en illustraties.

We doen dus niet alleen designprojecten, maar we zijn ook een kunstcollectief. Bij ons moet je niet verwachten dat je oneindig feedback kunt geven om je eigen idee uit te werken. Je moet openstaan voor iets nieuws, openstaan voor de creativiteit en eigenzinnigheid van onze kunstenaars.

Mooi gezegd. Maakte je je druk over mogelijke problemen?
Nog steeds elke dag eigenlijk wel. Soms denk ik dat mensen uit mijn sector me niet serieus nemen. Vaak vraag ik me af wat er gebeurt als het allemaal niet lukt, maar inmiddels is mijn motto: fuck it – gewoon doorgaan en plezier hebben. Uiteindelijk moet je het gewoon doen, je kan altijd de stekker eruit trekken als het niet lukt. Het moeilijkste gedeelte vind ik publiciteit.

Dat is erg belangrijk om te groeien, maar in mijn hoofd is de vrijheid van wat we maken nog steeds het allerbelangrijkste en het allerleukste aspect van wat we doen. Soms moet je dus dingen leren die niet per se in je skillset zitten maar wel belangrijk zijn voor je onderneming. Je bent als ondernemer een manusje van alles.

Waar zie je nog verbeteringen voor de wereld van startende ondernemers?
Het zou voor beginnende ondernemers handig zijn om ergens recensies te lezen en tips te krijgen over partijen waarmee je in zee kunt gaan als je net begint. We hebben nu mensen in ons team zitten die echt veel talent hebben, maar die de kans nooit hebben gekregen omdat ze niet de juiste mensen kennen die ze verder kunnen helpen, wat zo zonde is.

Een community kan daarbij heel waardevol zijn. Het scheelt een hoop uitzoekwerk en ik denk dat het fijn is om te kunnen netwerken zonder dat er meteen iets te winnen valt. We hebben in de afgelopen periode een sterke groep opgebouwd, maar we staan altijd open voor meer creatieven die zich willen aansluiten.

Welke financiële zaken heb je van tevoren geregeld?
Wij hebben veel geld uitgegeven aan onze website, omdat dat als creatief bureau toch ons visitekaartje is en omdat de online winkel erg belangrijk is. Ook de juiste digitale systemen zijn een belangrijke investering geweest omdat we werken met mensen die overal in de wereld wonen en werken. Vaak zie ik om me heen dat mensen die beginnen met ondernemen veel geld steken in zaken die er nog niet echt toe doen, zoals een extern kantoor en alles wat erbij komt kijken. De meeste ondernemingen beginnen aan de keukentafel en bloeien op in de avonduren.

Kijk wat je écht nodig hebt, de rest komt wel. In ons boekhoudsysteem zit een visueel overzicht van het hele jaar: hoeveel vaste lasten er zijn geweest, hoeveel kosten we hebben gemaakt en hoeveel we hebben verdiend. Het is voor mij fijn om het visueel te hebben, zodat ik kan evalueren waarom het in de ene maand beter is gegaan ten opzichte van andere maanden. Van Excelsheets word ik niet heel blij. Ik moet het visueel voor me zien. Vind dus uit wat voor jou werkt, dit is namelijk voor iedereen anders.

Wat zou je jonge vrouwen aanraden die voor zichzelf willen beginnen?
Wees gepassioneerd over wat je doet en laat je niet afleiden door externe factoren, welke deze ook mogen zijn. Leer van je fouten, geloof in jezelf en het werk dat je maakt. Wees niet bang en ga er gewoon voor!

Wil jij ook een eigen bedrijf beginnen of freelancen, of ben je net begonnen? Lees dan meer verhalen uit deze reeks of bekijk de praktische tips en het starterspakket van Knab, waar je alle informatie vindt die je nodig hebt om succesvol van start te gaan.