Bedrijfsovername financieren? Zo doe je dat!

Als je een bedrijf wilt overnemen moet je van tevoren goed nadenken over hoe je dat gaat financieren. Banken willen vaak nog wel een deel financieren, maar in de praktijk gaat het vaak om een combinatie van financieringsvormen. We zetten de belangrijkste vormen voor bedrijfsovername financieren even voor je op een rij.

#1 BANKKREDIET

Een bankkrediet is nog steeds de meest eenvoudige en goedkoopste manier om een bedrijfsovername te financieren. Alleen zijn banken een stuk terughoudender geworden dan een aantal jaren geleden. Over het algemeen financiert de bank maximaal 50% van de overnamesom.

Daarnaast verlangt de bank meestal een aantal zekerheden en commitment van de koper zelf – vaak in de vorm van eigen inbreng en eventueel een persoonlijke borgstelling. Bij een bankkrediet moet je denken aan een rekening-courantkrediet om het werkkapitaal te financieren of een middellange zakelijke lening voor de financiering van machines, bedrijfspanden of het kopen van aandelen. De looptijd van zo’n overnamelening is gemiddeld 5 tot 6 jaar.

#2 INVESTEERDERS

Investeerders in het midden- en kleinbedrijf zijn grofweg te verdelen in twee categorieën:

• Informal investors. Veelal oud-ondernemers die als particuliere investeerders door het leven gaan. Zij investeren met name in de (pre)start- en vroege groeifase van een bedrijf. Het gaat in de regel om bedragen tussen de € 50.000 € 250.000.
• Participatiemaatschappijen. Deze maatschappijen hebben veel meer geld ter beschikking en investeren vaak bedragen tussen de € 500.000 en € 2.500.000. Zij worden vaak ingeschakeld bij de financiering van bedrijfsovernames, vooral omdat ze risicodragend vermogen inbrengen, dat weer als zekerheid kan dienen richting de bank.

#3 CROWDFUNDING

Naast de bank kun je ook via crowdfunding een deel van je overname financieren. Bij crowdfunding ga je niet naar één geldschieter, maar haal je via een crowdfundingplatform geld op bij een grote groep mensen (the crowd). Naast een succesvolle financiering levert dit aantoonbare marketingwaarde op.

Bij overnamefinanciering komt het meestal uit op een lening of het verstrekken van aandelen. Bij een lening betaal je de aflossing van de lening tegen een bepaald rentepercentage, gedurende een vastgestelde periode. Het verstrekken van aandelen is ook een optie, waarbij alle nieuwe aandeelhouders zich verzamelen in een coöperatie en er één persoon naar voren wordt geschoven die de belangen behartigt van deze coöperatie.

#4 ACHTERGESTELDE LENINGEN

Achtergestelde leningen (of mezzanine-leningen) worden verschaft door banken en private investeerders. Deze leningen zijn achtergesteld bij andere schuldeisers bij een eventueel faillissement. Gedurende de looptijd van de lening wordt er niet afgelost op de hoofdsom, er wordt wel (hoge) rente betaald.

Er staan ook vaak geen zekerheden tegenover in de vorm van vastgoed, voorraden of machines. De financier loopt een hoog risico en zal voor deze lening ook een hogere rente vragen. Daarnaast zal de financier het recht bedingen - bij een eventuele verkoop van het bedrijf - om een gedeelte van de aandelen tegen een vooraf afgesproken prijs te mogen kopen.

#5 FACTORING

Factoring is een vorm van financiering waarbij de debiteuren/facturen worden verkocht aan een extern bedrijf, dat zorgt voor de afhandeling en het incasseren van het geld. Je ontvangt als ondernemer het factuurbedrag minus een percentage, dat de winst voor de factormaatschappij is. De factor geeft per debiteur limieten af waarbinnen de aangesloten onderneming kan leveren. De normen zijn doorgaans ruimer dan bij bancaire financieringen. Zo kunnen ook zonder problemen buitenlandse debiteuren in de dekking worden meegenomen en geldt als bevoorschotting gemiddeld 80% tot 90% van de uitstaande debiteuren.

Naast financiering van een enkele debiteur kun je ook het beheer van je volledige debiteurenportefeuille aan de factormaatschappij overdragen. Vooral als je bedrijf (flink) groeit is factoring zeer geschikt, omdat de omvang van de financiering meegroeit met de omvang van je debiteurenportefeuille.

#6 ONDERHANDSE BEURS

Via een onderhandse beurs kun je aandelen of obligaties uitgeven aan beleggers, die dan rechtstreeks investeren in je bedrijf. Een bekend platform om als MKB-bedrijf je eigen aandelen uit te geven is de Nederlands Participatie Exchange (NPEX). Daarnaast werd in 2013 Enternext gestart, een pan-Europees initiatief van beursbedrijf NYSE Euronext.

#7 OVERHEID

Voordat je bij commerciële marktpartijen op zoek gaat naar financiering is het slim om eerst goed uit te zoeken of de overheid jou ook een handje kan helpen. Bij de Borgstelling MKB Kredieten (BMKB) staat de overheid borg tot 1,5 miljoen euro toe voor bedrijfsfinanciering. Je kunt van het borgstellingskrediet gebruikmaken als je een lening wilt afsluiten, maar je de bank te weinig zekerheid kunt bieden.

Daarnaast is er de Garantie Ondernemingsfinanciering (GO) waarmee banken een 50 procent Staatsgarantie kunnen krijgen op middelgrote en grote leningen. Door die staatsgarantie wordt het risico voor de bank op de te verstrekken bedrijfsfinanciering kleiner. Daarnaast stelt de overheid in allerlei andere vormen krediet beschikbaar aan het Nederlandse MKB.

Stapelfinanciering

Zoals gezegd zal in de praktijk vaak met een combinatie van financieringsvormen (zoals eigen middelen, bankkrediet, participatiemaatschappij en borgstelling van de overheid) worden gewerkt. Dit wordt ook wel stapelfinanciering genoemd.