Zo bouw je als zzp’er na de afschaffing van de FOR pensioen op

Veel zzp’ers gebruikten de Fiscale Oudedagsreserve (FOR). Met deze regeling kreeg je als zzp’er een aftrekpost om te sparen voor pensioen. De FOR is sinds 1 januari 2023 afgeschaft, maar het blijft wel mogelijk om elk jaar een groot deel van de winst opzij te zetten voor je pensioen. In dit artikel lees je wat er is veranderd en hoe je pensioen opbouwt als zzp’er.

Tip: Sinds juni bekeken ruim 4.000 zzp'ers ons webinar over hoe je je pensioen slim kunt regelen. Financieel Expert Oskar Barendse legt op een begrijpelijke manier uit welke (fiscaal aantrekkelijke) opties je hebt. Maar liefst 96% van de kijkers geeft aan iets nieuws geleerd te hebben. 

Wat was de FOR?

Soepele regeling vaak verkeerd gebruikt

Dit was een erg soepele regeling. Het was wel de bedoeling dat je het bedrag zou gebruiken voor je pensioen, maar dat hoefde niet. Zolang je werkte als zzp’er kon je het geld gebruiken zoals je wilde. De Belastingdienst eiste niet dat je het geld op een geblokkeerde rekening zette of in een pensioenproduct stak. Je kreeg het belastingvoordeel en kon daarna zelf bepalen wat je met het geld deed.

Wel eiste de overheid dat als je het geld ooit alsnog voor je pensioen zou gebruiken, dat je het zou afstorten. Daar wrong de schoen. Veel zzp’ers maakten namelijk wel gebruik van de FOR om minder belasting te betalen, maar gaven het geld vervolgens aan andere dingen uit. Het moment dat ze stopten als ondernemer, kwamen ze in de problemen.

FOR afgeschaft

Nieuwe mogelijkheden: Meer fiscaal voordelig sparen en/of beleggen op geblokkeerde rekening

Tegelijk met de afschaffing van de FOR heeft de overheid de mogelijkheden om te sparen voor je pensioen uitgebreid. Dit is geregeld in de nieuwe pensioenwet die waarschijnlijk 1 juli in werking treedt. Je mocht altijd 13,3% van de pensioengrondslag opzijzetten en opvoeren als aftrekpost. Dat wordt 30%. De pensioengrondslag is de winst voor ondernemersaftrek die je vorig jaar maakte verminderd met ongeveer €15.000. Dit bedrag is gebaseerd op de hoogte van de AOW-uitkering.

Over wat je wegzet betaal je - net als bij de FOR - geen inkomstenbelasting. En het gespaarde of belegde vermogen telt niet mee voor de vermogensbelasting. Het verschil is dat je het geld voortaan meteen voor je pensioen moet gebruiken. Het staat dan op een geblokkeerde rekening waar je niet zomaar bij kunt. Hiervan bestaat zowel een spaar- als beleggingsvariant.

Het geld dat je opzijzet levert rendement op. Als je straks met pensioen gaat, gebruik je de hele som die je hebt opgebouwd om een periodieke uitkering te kopen. Over die uitkering betaal je dan inkomstenbelasting.

Pensioen hangt af van je persoonlijke situatie

De 30% van de pensioengrondslag die je opzij mag zetten, is een maximum. Je mag ook minder opbouwen. Hoeveel bij jou past, hangt af van je persoonlijke financiële situatie. Heb je weinig spaargeld, belegd vermogen en/of geen overwaarde op je huis? Dan kun je ervoor kiezen om meer opzij te zetten dan wanneer je dat allemaal wél hebt. Hoeveel dat precies is, kun je opzoeken op Mijnpensioenoverzicht.nl. Natuurlijk heb je als inwoner van Nederland ook recht op een AOW-uitkering, het pensioen van de overheid.

Andere dingen om rekening mee te houden als je bezig bent met je pensioenplanning is hoeveel inkomen je straks nodig hebt. Dit hangt weer af van je wensen. Met de Pensioenschijf-van-vijf van het Nibud kun je zelf een overzicht maken.

Een belangrijke vraag is wanneer je precies met pensioen gaat. Veel mensen kiezen voor pensionering rond hun AOW-datum (67 jaar in 2024), maar je kunt ook langer doorwerken. Daardoor kun je de ingangsdatum van pensioenuitkeringen misschien uitstellen en nog een tijdje langer doorgaan met opbouwen. Zit je al dichter bij je gewenste pensioenleeftijd? En heb je nog niks opgebouwd? Dan kun je ervoor kiezen om meer opzij te zetten dan wanneer je op jonge leeftijd bent begonnen. Dit kan heel veel uitmaken voor de hoogte van de uitkering die je krijgt.

Financieel adviseur