Van loondienst naar zzp bij dezelfde werkgever: mag dat?

Je werkt in loondienst en wilt aan de slag als zzp’er. Je werkgever staat daar positief tegenover, maar wil je eigenlijk ook niet kwijt. Dus waarom zou je niet meteen je eerste klus doen bij je oude werkgever? Logische gedachte. Maar van loondienst naar zzp bij dezelfde werkgever: mag dat eigenlijk wel?

Van loondienst naar zzp bij dezelfde werkgever: schijnzelfstandigheid?

Ga je als zelfstandige werken voor je voormalige werkgever, dan kijkt de Belastingdienst kritisch of er geen sprake is van schijnzelfstandigheid. Dat betekent dat je officieel zzp’er bent, maar in de praktijk werkt alsof je nog steeds in loondienst bent.

De regels hiervoor zijn niet nieuw. Al decennialang bepalen het Burgerlijk Wetboek en uitspraken van rechters of iemand werknemer of zelfstandige is. De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) regelt vooral de handhaving daarvan.

Sinds 1 januari 2025 handhaaft de Belastingdienst hier weer actief op. En richting 2026 wordt die handhaving verder aangescherpt, mede in aanloop naar de Wet VBAR (Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden).

Voortzetting van het dienstverband

De Belastingdienst is extra scherp als:

• je uit dienst gaat, en
• direct daarna weer als zzp’er voor dezelfde werkgever aan de slag gaat.

In zo’n situatie kan de Belastingdienst oordelen dat er feitelijk geen einde is gekomen aan het dienstverband. Dit wordt gezien als voortzetting van het dienstverband.

Waarom dat gevoelig ligt:

• de werkgever betaalt geen loonheffingen meer;
• jij hebt geen recht meer op loondoorbetaling bij ziekte, ontslagbescherming of minimumloon;
• de constructie kan voor de werkgever financieel aantrekkelijk zijn, maar is wettelijk niet toegestaan.

Bij controle kan dit leiden tot naheffingen en boetes voor de werkgever – en soms ook voor jou.

Ben je ondernemer voor de Belastingdienst?

Inschrijving bij de KVK maakt je nog niet automatisch ondernemer voor de inkomstenbelasting. De Belastingdienst kijkt naar het totaalplaatje. Elk geval wordt individueel beoordeeld, maar deze criteria spelen een grote rol:

1. Meerdere opdrachtgevers

Is je oude werkgever je enige opdrachtgever? Dan word je al snel niet als ondernemer gezien. Zeker als je dezelfde werkzaamheden blijft doen als voorheen.

Richtlijn: zorg voor meerdere opdrachtgevers. In veel branches is het verstandig om minimaal drie opdrachtgevers per jaar te hebben.

2. Omzet en uren

Werk je (bijna) fulltime voor je oude werkgever en doe je er alleen wat kleine klussen naast? Dan is dat vaak onvoldoende.

Een veelgebruikte vuistregel:

• je oude werkgever mag niet meer dan 70% van je omzet én uren uitmaken.

Hoe lager dit percentage, hoe sterker je positie als zelfstandige.

3. Werk je echt zelfstandig?

Als zzp’er bepaal jij in principe zelf:

• hoe je werkt,
• wanneer je werkt,
• waar je werkt.

Moet je:

• elke dag op een vast tijdstip aanwezig zijn,
• vakantiedagen afstemmen,
• werken met uitsluitend bedrijfsapparatuur,
• instructies opvolgen alsof je werknemer bent,

dan lijkt de relatie al snel te veel op loondienst.

4. Zijn je werkzaamheden anders dan voorheen?

Doe je exact hetzelfde werk als toen je in loondienst was? Dan weegt dat zwaar mee in de beoordeling.

Zorg daarom dat:

• je werkzaamheden als zzp’er duidelijk zijn omschreven;
• ze niet één-op-één overeenkomen met je oude functie;
• je een afgebakende opdracht hebt, bijvoorbeeld projectmatig.

Maak goede afspraken

Wil je het risico op problemen beperken? Dan zijn goede afspraken cruciaal:

• leg vast wat je opdracht is en voor welke periode;
• spreek af dat je vrij bent om ook voor andere opdrachtgevers te werken;
• gebruik een modelovereenkomst volgens de Wet DBA als basis (maar besef: de praktijk is doorslaggevend).

Altijd goed van start met Knab Zakelijk

Start je als zzp’er? Dan is het slim om je zakelijke en privéfinanciën direct te scheiden. Met Knab Zakelijk ga je goed van start met:

• meerdere rekeningen,
• gratis transacties,
• en een vaste lage prijs per maand.

Kies je voor een startersrekening? Dan krijg je het eerste jaar € 42 korting.

Je las zojuist een artikel uit de Knab Bieb.  Dé online verzamelplek met honderden praktische artikelen over hoe je je geldzaken als zzp'er slim kunt regelen.