Zzp’ers optimistisch over toekomst, maar kritisch op negatieve media-beeldvorming
Laatst geüpdatet
29 januari 2025
Leestijd
3 minuten
- Laatst geüpdate: 29 januari 2025
- Leestijd: 3 minuten
Zzp’ers kijken vol vertrouwen naar hun eigen toekomst. Ze verwachten groei in omzet en winst en werken actief aan hun ondernemerschap. Tegelijkertijd uiten zij stevige kritiek op de manier waarop de media berichten over de toekomst van zelfstandig ondernemerschap als gevolg van de Wet DBA. Volgens hen ligt de focus in de media te veel op schijnzelfstandigheid en kwetsbare sectoren, wat een eenzijdig en te negatief beeld van het ondernemerschap schetst.
Zorgen over de Wet DBA: genuanceerd per sector
De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is bedoeld om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Deze wet verplicht zzp’ers en opdrachtgevers om aan te tonen dat er geen sprake is van een verkapt dienstverband. Dit maakt zzp’ers kwetsbaarder in sectoren waar langdurige opdrachten en afhankelijkheid van één opdrachtgever vaker voorkomen.
Hoewel de meeste zzp’ers aangeven zich geen zorgen te maken over deze wet, geldt dat niet voor iedereen. Drie op de tien zzp’ers maken zich wél zorgen, vooral in sectoren zoals ICT, overheid en zorg. De impact is veel kleiner in sectoren waar zzp’ers vooral met particulieren werken, omdat dit minder snel als een dienstverband wordt gezien.
| Sectoren (zzp'ers zonder baan in loondienst ernaast) |
Maakt zich zorgen over Wet DBA |
Is positief over toekomst eigen bedrijf |
| ICT | 43% | 84% |
| Overheid | 42% | 86% |
| Horeca | 38% | 79% |
| Zorg (met Master-diploma) | 37% | 84% |
| Zorg (totaal) | 35% | 80% |
| Zorg (zonder Master-diploma) | 34% | 78% |
| Onderwijs | 32% | 88% |
| Energie & duurzaamheid | 31% | 89% |
| Vervoer | 30% | 85% |
| Juridisch | 30% | 88% |
| Media & communicatie | 29% | 80% |
| Kunst & cultuur | 28% | 84% |
| Detail- & groothandel | 28% | 85% |
| Sport & recreatie | 28% | 88% |
| Techniek & engineering | 28% | 89% |
| Zakelijke dienstverlening | 27% | 88% |
| Landbouw & voedselvoorziening | 27% | 91% |
| Bouw | 26% | 90% |
| Persoonlijke dienstverlening | 16% | 91% |
| AAlle sectoren | 29% | 87% |
“De verschillen zijn goed te verklaren,” zegt Oskar Barendse, financieel expert bij Knab. “In sectoren zoals de zorg en overheid is het vanwege de aard van het werk soms lastig om volledig zelfstandig te opereren. Dit komt doordat zzp’ers vaak onderdeel uitmaken van een groter team of structuur, waardoor de scheidslijn tussen zelfstandigheid en dienstverband minder duidelijk kan zijn. In sectoren zoals ICT zijn langdurige opdrachten inherent aan het werk, wat soms kan leiden tot meer vragen over de aard van de samenwerking. In sectoren met meer projectmatig werk of kortere opdrachten, zoals in de de bouw en techniek & engineering-sector, spelen deze zorgen veel minder.”
De zorgen over de Wet DBA verschillen niet alleen per sector, maar ook per type opdrachtgever. Zzp’ers die werken voor consumenten (B2C) maken zich minder zorgen dan zzp’ers met opdrachten van bedrijven, overheid of publieke instellingen. Bij opdrachten voor particulieren zien de zorgen minder aanleiding omdat de Belastingdienst deze relatie niet snel als dienstverband beoordeelt.
| Doet voornamelijk opdrachten voor... | Maakt zich zorgen over Wet DBA |
Is positief over toekomst eigen bedrijf |
| Consumenten (b2c) | 15% | 91% |
| Bedrijven (b2b) | 30% | 87% |
| Overheid (Bijvoorbeeld ministeries/gemeenten) |
40% | 86% |
| Publieke organisaties of ngo's (Bijvoorbeeld onderwijs, zorginstellingen, goede doelen) |
39% | 81% |
| AAlle zzp'ers | 29% | 87% |
Uit bovenstaande cijfers blijkt dat dat zorgen niet ten koste hoeven te gaan van vertrouwen in de toekomst. Barendse legt uit dat dit komt doordat ondernemers gewend zijn om risico’s om te zetten in concrete acties. “Zzp’ers gaan in gesprek met opdrachtgevers, maken duidelijke afspraken en optimaliseren hun administratie. Zo beperken ze niet alleen onzekerheden, maar tonen ze ook hun professionaliteit.”
Uit het onderzoek blijkt dat zzp’ers maatregelen treffen om zorgen bij zichzelf en opdrachtgevers weg te nemen door:
- Het opstellen van duidelijke contracten waarin zelfstandigheid wordt benadrukt (70%).
- Zichzelf (nog) beter informeren over de Wet DBA (48%).
- Administratie optimaliseren om beter voorbereid te zijn op eventuele controles (42%).
Zorgen en optimisme gekoppeld aan winstniveau en declarabele uren
Ook het inkomen speelt een belangrijke rol in hoe zzp’ers de Wet DBA ervaren. Zzp’ers met hogere winsten maken zich vaker zorgen: 35% van de zzp'ers met een winst boven de € 100.000 maakt zich zorgen, terwijl dat percentage afloopt naar 23% van de zzp’ers met een winst onder €20.000. Tegelijkertijd neemt het optimisme over de toekomst van het eigen bedrijf toe naarmate de winst hoger is.
| Winst 2024 | Maakt zich zorgen over Wet DBA |
Is positief over toekomst eigen bedrijf |
| Negatief (verlies) | 27% | 72% |
| € 0 tot 20.000 | 23% | 84% |
| € 20.000 tot € 40.000 | 27% | 86% |
| € 40.000 tot € 60.000 | 30% | 87% |
| € 60.000 tot € 80.000 | 33% | 88% |
| € 80.000 tot € 100.000 | 33% | 90% |
| Boven de € 100.000 | 35% | 90% |
Ook het aantal declarabele uren speelt een rol. Zzp’ers die meer dan 32 uur per week declareren, maken zich vaker zorgen over de Wet DBA: 37% van deze groep noemt de wet een punt van aandacht, tegenover slechts 19% van de zzp’ers die minder dan 16 uur declareren. Het optimisme blijft in alle groepen hoog, variërend van 82% tot 89%.
| Declarabele uren per week | Maakt zich zorgen over Wet DBA |
Is positief over toekomst eigen bedrijf |
| Minder dan 16 uur | 19% | 82% |
| 16 tot 24 uur | 23% | 87% |
| 24 tot 32 uur | 30% | 88% |
| 32 tot 40 uur | 37% | 88% |
| Meer dan 40 uur | 33% | 89% |
Financiële verwachtingen voor 2025
Ondanks zorgen bij sommige zzp'ers over de Wet DBA blijven zzp’ers opvallend positief over hun financiële toekomst. In 2024 realiseerden zij gemiddeld een winst van € 59.000. Voor 2025 verwacht 39% betere of veel betere financiële resultaten, terwijl slechts 10% een terugval voorziet.
| Financiële verwachting | 2025 |
| Veel beter | 8% |
| Beter | 31% |
| Ongeveer gelijk | 51% |
| Slechter | 9% |
| Veel slechter | 1% |
| Sectoren (zzp'ers zonder baan in loondienst ernaast) |
Winst 2024 |
Verwacht (veel) betere resultaten in 2025 |
| Overheid | € 89.200 | 25% |
| ICT | € 87.900 | 29% |
| Energie & duurzaamheid | € 78.700 | 36% |
| Juridisch | € 74.000 | 34% |
| Zakelijke dienstverlening | € 70.000 | 35% |
| Zorg (met Master-diploma) | € 69.800 | 29% |
| Techniek & engineering | € 69.200 | 38% |
| Detail- en groothandel | € 59.700 | 39% |
| Landbouw & voedselproductie | € 59.000 | 41% |
| Zorg (Totaal) | € 51.600 | 33% |
| Onderwijs | € 51.000 | 28% |
| Media & communicatie | € 49.400 | 36% |
| Bouw | € 49.100 | 46% |
| Vervoer | € 48.600 | 36% |
| Zorg (zonder Master-diploma) | € 42.400 | 38% |
| Horeca | € 32.800 | 53% |
| Kunst & cultuur | € 31.900 | 39% |
| Sport & recreatie | € 28.800 | 57% |
| Persoonlijke dienstverlening | € 28.500 | 50% |
| AAlle sectoren | € 59.000 | 39% |
Zzp’ers in het onderzoek zijn kritisch over de manier waarop veel media momenteel berichten over de toekomst van zelfstandig ondernemerschap als gevolg van de Wet DBA. Maar liefst zes op de tien vinden de berichtgeving (veel) te negatief.
| Wat vind je van de beeldvorming over toekomst ondernemerschap in de media n.a.v. Wet DBA? | 2025 |
| Veel te negatief | 21% |
| Te negatief | 39% |
| Neutraal / geen mening | 36% |
| Te positief | 3% |
| Veel te positief | 1% |
De kritiek richt zich vooral op de eenzijdige focus op risicosectoren, zoals zorg en kinderopvang, en zzp’ers in kwetsbare schijnconstructies. Een groot deel van de zzp’ers vindt dat ze in de media onterecht over één kam worden geschoren, terwijl de verschillen tussen vakgebieden levensgroot zijn.
Optimisme overheerst
Ondanks zorgen over de Wet DBA en negatieve media-beeldvorming zien zzp'ers hun toekomst zonnig tegemoet. Hun pragmatische aanpak, proactieve maatregelen en focus op groei onderstrepen hun veerkracht.
“Zelfstandig ondernemerschap draait om kansen benutten,” concludeert Barendse. “Zzp’ers laten zien dat ze flexibel, veerkrachtig en toekomstgericht blijven. Dat verdient alle waardering.”
