Onderzoek: Workation steeds populairder, maar financiële planning ontbreekt
Steeds meer zzp’ers kiezen ervoor om vakantie en werk te combineren. Waar twee jaar geleden nog 33% van de zelfstandigen op workation ging, is dat percentage in 2024 gestegen naar 41%. Vooral startende ondernemers zijn fan van deze trend: bijna de helft van de ondernemers die korter dan een jaar bezig zijn, combineert werk met vakantie. In principe goed voor de werk-privébalans, maar er zijn ook valkuilen.
Dat blijkt uit onderzoek van zzp-bank Knab onder ruim 1.000 zzp’ers.
Steeds meer zzp’ers op workation
Workation wordt onder zzp’ers steeds populairder. Het biedt zelfstandigen de mogelijkheid om te werken vanuit een inspirerende omgeving, terwijl ze toch wat ontspanning meepikken. Uit het onderzoek blijkt dat 1 op de 5 zzp’ers tijdens een 'normale vakantie' vaker werkt dan hij of zij eigenlijk zou willen. Een workation kan een oplossing bieden voor de balans tussen werk en privé, maar brengt ook het risico met zich mee dat er onvoldoende tijd wordt genomen voor echte ontspanning.
Starters nemen minder vrij en kiezen het vaakst voor workation
90% van alle zzp'ers gaat in 2024 op vakantie. Ze plannen gemiddeld 4,5 week per jaar vrij, waarvan ze er 3 op vakantie gaan (zonder te werken). Veel zzp'ers zeggen simpelweg te druk te zijn (27%) of geen geld te hebben (19%) om (langer) op vakantie te gaan. 16% is bang dat ze daardoor werk mislopen.
Startende ondernemers zijn terughoudender met vrij nemen en op vakantie gaan. Van iedereen die korter dan een jaar onderneemt, gaat 85% op vakantie. Gemiddeld 2,5 week. Ze nemen in totaal gemiddeld 3,5 week per jaar vrij. Deze groep kiest wel het vaakst voor een workation (49%), vooral omdat zij nog bezig zijn met het opbouwen van hun bedrijf en klantenkring.
Let op: Lees je dit artikel op je mobiel? Je bekijkt de onderstaande tabellen het beste in landscape-mode
| Aantal weken gepland in 2024 (per aantal jaar ondernemer) |
Alle zzp'ers | < 1 jaar | 1-2 jaar | 2 - 5 jaar | 5 - 10 jaar | > 10 jaar |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Vrij | 4,5 | 3,5 | 4 | 4,5 | 4,5 | 4 |
| Vakantie (zonder te werken) | 3 | 2,5 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Workation | ||||||
| Plant workation | 41% | 50% | 38% | 41% | 41% | 41% |
| Aantal weken workation | 2,5 | 2 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 3 |
Financiële planning voor vakantie blijft achter
"We zien dat vooral de jonge ondernemers hun vakantie financieel veel beter kunnen plannen. En dat begint bij het verwerken van je vakantiekosten in je uurtarief. Reken je nu standaard € 70 per uur? Maak er € 75 van en zet vervolgens elke maand 7% van je zakelijke inkomsten opzij op een aparte spaarrekening. Zo maak je je vakantie financieel mogelijk en heb je waarschijnlijk meer financiële ruimte om echt zorgeloos te genieten."
Oskar Barendse (Financieel Expert bij Knab)
| Workation | Alle zzp'ers | < 40 jaar | Veertiger | Vijftiger | Zestiger |
|---|---|---|---|---|---|
| Zet periodiek vakantiegeld opzij | 27% | 26% | 30% | 26% | 26% |
| Verwerkt vakantiedagen bewust in (uur)tarief | 30% | 19% | 27% | 32% | 35% |
Verschillen tussen sectoren: wie plant een workation?
Daarentegen zien we dat zzp’ers in de IT-sector - hoewel hun werk zich er het beste voor leent - veel minder vaak een workation plannen. Slechts 22% van hen kiest voor deze optie. Tegelijkertijd is dit de sector waar men zich het minst zorgen maakt over voldoende opdrachten. Dit wijst erop dat niet alleen de aard van het werk, maar ook persoonlijke voorkeuren en de hoeveelheid beschikbare opdrachten een rol spelen in de beslissing om op workation te gaan.
| Plant workation | Kan werk grotendeels op afstand doen | Maakt zich weleens zorgen over voldoende opdrachten | Vindt vakantie belangrijk voor mentale fitheid | |
|---|---|---|---|---|
| Bouw | 30% | 21% | 18% | 81% |
| Detail- en groothandel | 43% | 25% | 36% | 76% |
| ICT | 22% | 73% | 19% | 81% |
| Kunst & Cultuur | 50% | 37% | 40% | 87% |
| Media & Communicatie | 53% | 58% | 45% | 91% |
| Overheid | 35% | 58% | 15% | 93% |
| Persoonlijke dienstverlening | 50% | 26% | 31% | 87% |
| Zakelijke dienstverlening | 45% | 58% | 18% | 89% |
| Zorg | 43% | 18% | 22% | 90% |
| Alle sectoren | 41% | 42% | 24% | 85% |
Mentale fitheid blijft cruciaal
Zorg voor een gezonde balans tussen werk en rust
Steeds meer zzp’ers ontdekken de voordelen van een workation. Toch is het belangrijk om als ondernemer ook voldoende tijd in te plannen voor volledige rust, zonder werk. Financiële planning speelt hierbij een cruciale rol: door vakantie mee te nemen in je uurtarief en periodiek vakantiegeld opzij te zetten - bijvoorbeeld in een apart spaarpotje - kun je zonder zorgen van je vakantie genieten. Of je nu kiest voor een workation of een volledige break, zorg ervoor dat je goed voorbereid bent en neem die welverdiende rust. Want uiteindelijk is een uitgeruste ondernemer een succesvolle ondernemer.
Casper Zwart
Casper is Adviseur Klanttevredenheid bij Knab en heeft daarnaast veel ervaring als schrijver. Hij doet al jaren regelmatig onderzoek naar de behoeftes en ervaringen van zzp'ers.