Knab pers

Onderzoek: Workation steeds populairder, maar financiële planning ontbreekt

Geschreven door Casper Zwart | Aug 21, 2024 6:41:37 AM

Steeds meer zzp’ers kiezen ervoor om vakantie en werk te combineren. Waar twee jaar geleden nog 33% van de zelfstandigen op workation ging, is dat percentage in 2024 gestegen naar 41%. Vooral startende ondernemers zijn fan van deze trend: bijna de helft van de ondernemers die korter dan een jaar bezig zijn, combineert werk met vakantie. In principe goed voor de werk-privébalans, maar er zijn ook valkuilen.

Dat blijkt uit onderzoek van zzp-bank Knab onder ruim 1.000 zzp’ers.


Steeds meer zzp’ers op workation

Workation wordt onder zzp’ers steeds populairder. Het biedt zelfstandigen de mogelijkheid om te werken vanuit een inspirerende omgeving, terwijl ze toch wat ontspanning meepikken. Uit het onderzoek blijkt dat 1 op de 5 zzp’ers tijdens een 'normale vakantie' vaker werkt dan hij of zij eigenlijk zou willen. Een workation kan een oplossing bieden voor de balans tussen werk en privé, maar brengt ook het risico met zich mee dat er onvoldoende tijd wordt genomen voor echte ontspanning.

Starters nemen minder vrij en kiezen het vaakst voor workation

90% van alle zzp'ers gaat in 2024 op vakantie. Ze plannen gemiddeld 4,5 week per jaar vrij, waarvan ze er 3 op vakantie gaan (zonder te werken). Veel zzp'ers zeggen simpelweg te druk te zijn (27%) of geen geld te hebben (19%) om (langer) op vakantie te gaan. 16% is bang dat ze daardoor werk mislopen.

Startende ondernemers zijn terughoudender met vrij nemen en op vakantie gaan. Van iedereen die korter dan een jaar onderneemt, gaat 85% op vakantie.  Gemiddeld 2,5 week. Ze nemen in totaal gemiddeld 3,5 week per jaar vrij. Deze groep kiest wel het vaakst voor een workation (49%), vooral omdat zij nog bezig zijn met het opbouwen van hun bedrijf en klantenkring.

Let op: Lees je dit artikel op je mobiel? Je bekijkt de onderstaande tabellen het beste in landscape-mode

Aantal weken gepland in 2024
(per aantal jaar ondernemer)
Alle zzp'ers < 1 jaar 1-2 jaar 2 - 5 jaar 5 - 10 jaar > 10 jaar
Vrij 4,5 3,5 4 4,5 4,5 4
Vakantie (zonder te werken) 3 2,5 3 3 3 3
Workation            
Plant workation 41% 50% 38% 41% 41% 41%
Aantal weken workation 2,5 2 2,5 2,5 2,5 3

Financiële planning voor vakantie blijft achter

Op het gebied van financiële (vakantie)planning valt er bij veel zzp'ers nog wel wat te winnen. Slechts 27% van de zelfstandigen zet periodiek vakantiegeld voor zichzelf opzij, gemiddeld zo’n 7,3% van hun inkomen.
 
30% van alle ondervraagden houdt in hun uurtarief rekening met vakantieuitgaven. Een grote meerderheid doet dat dus niet. Vooral jonge ondernemers onder de 40 verwerken hun vakantiedagen niet in hun uurtarief; slechts 19%. Dit gebrek aan financiële voorbereiding kan ervoor zorgen dat de behoefte aan vakantie in de praktijk minder vaak wordt gerealiseerd.
 
"We zien dat vooral de jonge ondernemers hun vakantie financieel veel beter kunnen plannen. En dat begint bij het verwerken van je vakantiekosten in je uurtarief. Reken je nu standaard € 70 per uur? Maak er € 75 van en zet vervolgens elke maand 7% van je zakelijke inkomsten opzij op een aparte spaarrekening. Zo maak je je vakantie financieel mogelijk en heb je waarschijnlijk meer financiële ruimte om echt zorgeloos te genieten."
Oskar Barendse (Financieel Expert bij Knab)
Workation Alle zzp'ers < 40 jaar Veertiger Vijftiger Zestiger
Zet periodiek vakantiegeld opzij 27% 26% 30% 26% 26%
Verwerkt vakantiedagen bewust in (uur)tarief 30% 19% 27% 32% 35%

Verschillen tussen sectoren: wie plant een workation?

De wil en mogelijkheid om een workation te plannen, verschilt sterk per sector. In de sector Media & Communicatie - waar je veel journalisten, marketeers en communicatiespecialisten vindt - is de workation het populairst: 53% van de ondernemers in deze sector heeft in 2024 een workation gepland of al gehad. Dit is logisch, gezien het feit dat 58% van hen zegt hun werk eenvoudig op afstand te kunnen doen. Bovendien maken relatief veel zzp'ers zich zorgen over voldoende opdrachten en vinden zij vakantie belangrijk voor hun mentale fitheid.
 
IT'ers minder behoefte aan workation; voldoende werkaanbod
Daarentegen zien we dat zzp’ers in de IT-sector - hoewel hun werk zich er het beste voor leent - veel minder vaak een workation plannen. Slechts 22% van hen kiest voor deze optie. Tegelijkertijd is dit de sector waar men zich het minst zorgen maakt over voldoende opdrachten. Dit wijst erop dat niet alleen de aard van het werk, maar ook persoonlijke voorkeuren en de hoeveelheid beschikbare opdrachten een rol spelen in de beslissing om op workation te gaan.
 
  Plant workation Kan werk grotendeels op afstand doen Maakt zich weleens zorgen over voldoende opdrachten Vindt vakantie belangrijk voor mentale fitheid
Bouw 30% 21% 18% 81%
Detail- en groothandel 43% 25% 36% 76%
ICT 22% 73% 19% 81%
Kunst & Cultuur 50% 37% 40% 87%
Media & Communicatie 53% 58% 45% 91%
Overheid 35% 58% 15% 93%
Persoonlijke dienstverlening 50% 26% 31% 87%
Zakelijke dienstverlening 45% 58% 18% 89%
Zorg 43% 18% 22% 90%
Alle sectoren 41% 42% 24% 85%

Mentale fitheid blijft cruciaal

Ondanks de toenemende populariteit van workations, blijft het belangrijk dat zzp’ers voldoende tijd nemen voor echte ontspanning. Uit het onderzoek blijkt dat 85% van de zelfstandigen vakantie nodig heeft om mentaal fit te blijven. Dit benadrukt het belang van een goede balans tussen werk en rust, zodat je op de lange termijn succesvol en gezond kunt blijven ondernemen.

Zorg voor een gezonde balans tussen werk en rust

Steeds meer zzp’ers ontdekken de voordelen van een workation. Toch is het belangrijk om als ondernemer ook voldoende tijd in te plannen voor volledige rust, zonder werk. Financiële planning speelt hierbij een cruciale rol: door vakantie mee te nemen in je uurtarief en periodiek vakantiegeld opzij te zetten - bijvoorbeeld in een apart spaarpotje - kun je zonder zorgen van je vakantie genieten. Of je nu kiest voor een workation of een volledige break, zorg ervoor dat je goed voorbereid bent en neem die welverdiende rust. Want uiteindelijk is een uitgeruste ondernemer een succesvolle ondernemer.