Knab pers

Ruim een derde van de zzp'ers bezorgd over Wet DBA; braindrain dreigt

Geschreven door Casper Zwart | Sep 4, 2024 2:32:01 AM

36% van de zzp’ers in Nederland maakt zich zorgen over de aanstaande handhaving van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) door de Belastingdienst. Vooral zzp'ers met kantoorfuncties en zzp’ers met een hoge omzet vrezen dat hun zelfstandige status onder druk komt te staan. Bovendien dreigt een aanzienlijke braindrain op de Nederlandse arbeidsmarkt. Veel ervaren ondernemers overwegen vervroegd met pensioen te gaan als de wet tegen schijnzelfstandigheid hen dwingt te stoppen met hun huidige werkzaamheden. Jongere ondernemers lonken naar het buitenland.

Dat blijkt uit onderzoek van zzp-bank Knab onder 3.000 zzp'ers. 


Meeste schijnzelfstandigen bij de overheid en in de IT-sector

Een aanzienlijk deel van de zzp'ers (13%) verwacht als schijnzelfstandige te worden aangemerkt zodra de Belastingdienst begint met handhaven. Die percentages liggen het hoogst binnen de sectoren overheid (28%), IT (21%) en Media & Communicatie (21%). Zzp'ers binnen die sectoren werken vaak langdurig aan één opdracht en velen zijn voor hun inkomen afhankelijk van één opdrachtgever. 

Denk je dat je momenteel voldoet aan de criteria van een echte zzp'er of schijnzelfstandige?  
Sector Schijnzelfstandige Echte zzp'er Weet ik niet  
Alle zzp'ers 13% 77% 10%  
Overheid 28% 65% 7%  
ICT 21% 68% 11%  
Media & Communicatie 16% 79% 5%  
Zorg 14% 75% 11%  
Bouw 13% 74% 13%  
Vervoer 13% 79% 8%  
Zakelijke dienstverlening 12% 82% 6%  
Kunst & Cultuur 8% 79% 13%  
Persoonlijke dienstverlening 8% 81% 11%  
Detail- en groothandel 6% 80% 14%  
Onderwijs 5% 81% 14%  

Dreigende braindrain door vervroegd pensioen 50-plussers

Een kwart van de 50-plussers overweegt eerder met pensioen te gaan als de wet hen dwingt te stoppen met ondernemen. Daarnaast noemen jongere zzp’ers opvallend vaak de optie om buiten Nederland op zoek te gaan naar opdrachten. Hierdoor dreigt een hoop kennis, ervaring en talent van de toch al krappe Nederlandse arbeidsmarkt te verdwijnen. Slechts 30% zou een baan in loondienst willen als zij hun huidige zzp-werk moeten staken.

Stel, je moet vanwege Wet DBA stoppen met je huidige werkzaamheden. Wat zou je doen?
Jaaromzet Alle zzp'ers < 30 Dertiger Veertiger Vijftiger Zestiger > 70
Weet ik nog niet 33% 30% 35% 36% 36% 24% 22%
In loondienst gaan 29% 45% 38% 33% 34% 13% 1%
Nieuwe onderneming starten 26% 32% 34% 31% 24% 16% 8%
Ander zzp-werk zoeken 20% 24% 35% 25% 19% 12% 1%
Eerder stoppen met werken (pensioen) 17% 1% 1% 3% 12% 52% 59%
Iets anders 8% 4% 5% 6% 9% 7% 12%
Omscholen 7% 15% 13% 10% 7% 2% 0%

Roep om stabiel overheidsbeleid

Het Knab-onderzoek laat zien dat zzp’ers vooral behoefte hebben aan stabiel overheidsbeleid. De voortdurende veranderingen in wet- en regelgeving worden door veel zzp'ers als belemmerend ervaren. Ze verlangen naar duidelijkheid en voorspelbare regels, zodat ze hun bedrijven zonder constante onzekerheid kunnen voortzetten. Bijna 60% van de zzp'ers beschouwt stabieler overheidsbeleid als essentieel voor de toekomst van zelfstandig ondernemerschap in Nederland.

Creëer een omgeving waarin bewuste zzp’ers kunnen floreren

Uit het onderzoek blijkt dat 49% van de zzp’ers positief is over de toekomst van zelfstandig ondernemerschap in Nederland. Volgens Nadine Klokke (CEO Knab) kan dat echter snel veranderen. “Het sentiment onder zzp’ers kan verslechteren als het kabinet schijnzelfstandigheid blijft bestrijden met onduidelijke en steeds veranderende regelgeving. Een stabiel overheidsbeleid en duidelijke wet- en regelgeving zijn van cruciaal belang voor het succes van zzp’ers. De overheid moet een omgeving creëren waarin bewuste, niet-kwetsbare zzp'ers kunnen floreren zonder onnodige beperkingen. De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft wat dat betreft een uitgelezen kans, aangezien de opvolger van deze Wet DBA momenteel in voorbereiding is en naar verwachting vanaf 2026 gaat gelden.”