Het ondernemerschap heeft een positieve invloed op de relatie tussen moeder en kind. 82% van de ondernemende moeders met kinderen zegt dat het runnen van een eigen bedrijf een positief effect heeft op de band met hun kinderen. Dat komt vooral door de flexibiliteit die het zzp-schap biedt, waardoor moeders meer aanwezig kunnen zijn voor hun kinderen.
Dit blijkt uit onderzoek van Knab onder meer dan 1.000 zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) in aanloop naar Moederdag.
De mogelijkheid om hun eigen tijd in te delen, noemen veel ondernemende moeders als een groot voordeel van het ondernemerschap. De vrouwen in dit onderzoek besteden gemiddeld 32 uur per week aan hun onderneming, maar door de flexibiliteit kunnen zij bewust ervoor kiezen om meer tijd door te brengen met hun kinderen.
Een van de ondervraagde moeders geeft aan: "In tegenstelling tot een baan in loondienst, kan ik nu zelf bepalen wanneer ik werk en wanneer ik bij mijn kinderen ben. Dit geeft me de vrijheid om aanwezig te zijn bij belangrijke momenten in hun leven, zonder me druk te hoeven maken over verlofaanvragen."
Aan de grote mate van flexibiliteit kleven volgens sommige moeders ook nadelen. Hun eigen partners – maar bijvoorbeeld ook de school en kinderopvang – gaan er sneller vanuit dat de moeder een kind kan ophalen, bijvoorbeeld als het kind ziek is.
Daarnaast is het voor een kind soms moeilijk te begrijpen wanneer de moeder werkt en wanneer niet. “Het ondernemerschap maakt dat ik vaker thuis werk, maar ik merk dat het voor de kinderen soms moeilijk te snappen is dat ik dan wel thuis werk, maar niet altijd voor hen beschikbaar ben. Het is flexibeler, maar soms ook zwaarder omdat ik langer doorga en in de weekenden werk. Eigenlijk heb ik nooit het gevoel dat ik vrij ben.”
Niet alleen de flexibiliteit, maar ook de voldoening die voortkomt uit het runnen van een eigen bedrijf draagt bij sommige moeders bij aan de band met hun kind. Hun werkplezier straalt af op de kinderen. Een moeder legt uit: "Doordat ik zelfstandig ondernemer ben en kan doen wat ik het allerliefste doe, ben ik een blijer en gelukkiger mens. Dit werkt natuurlijk door in dat ik daardoor ook een gelukkigere moeder kan zijn voor mijn kinderen."
Ondanks de sterkere band met kinderen kent het moederschap als zzp’er ook uitdagingen. 65% van de ondernemende moeders met thuiswonende kinderen geeft toe dat het soms moeilijk is om werk los te laten en zich volledig te concentreren op hun kinderen. “Privé en werk lopen makkelijker in elkaar over, dat geeft veel ruimte maar het heeft ook risico’s. Soms ben ik met m’n gedachten niet helemaal bij m’n kinderen.”
Daarnaast vindt 63% van de ondernemende moeders met thuiswonende kinderen dat de kinderopvang in Nederland niet goed is afgestemd op de behoefte van ondernemers. Bijvoorbeeld omdat je (ver van tevoren) vaste dagen voor de opvang moet kiezen, terwijl hun werkdagen per opdracht zeer kunnen verschillen. Andere moeders konden lastig of helemaal geen kinderopvangtoeslag krijgen, omdat ze eigen baas zijn.
Uit het onderzoek blijkt ook dat er binnen de samenleving nog steeds een verwachtingspatroon bestaat waarbij wordt aangenomen dat de moeder de hoofdverantwoordelijke is voor de zorgtaken. Maar liefst negen op de tien ondervraagde moeders merkt dat hun omgeving er automatisch vanuit gaat dat de moeder minder gaat werken en niet de vader. Dit stereotype denken kan leiden tot ongelijke verdeling van zorgtaken en tot extra druk op ondernemende moeders.
Drie op de tien vrouwelijke zzp’ers onder de 40 jaar zegt dat ze – vanwege het ondernemerschap – later aan kinderen willen of wilden beginnen. Als reden noemen ze vaak dat ze eerst al hun energie in hun bedrijf willen steken.
Driekwart van de ondervraagde vrouwen met een kinderwens, is bovendien bang dat ze vaste opdrachten of opdrachtgevers kwijtraken als ze rondom de geboorte minder gaan werken. “Ik ben nog aan het afwegen of ik kinderen wil. Mede omdat ik niet wil inleveren op mijn werk en eigen onderneming. Omdat dit me heel veel voldoening geeft”, aldus een zzp’er in de dertig.
Nadine Klokke (Moeder van vier kinderen en CEO van Knab): “Dit onderzoek geeft een genuanceerd beeld van hoe het is om twee prachtige zaken uit het leven te combineren. Zowel het moederschap als het ondernemerschap gaan lang niet altijd over rozen. De combinatie dus ook niet. Maar wat mij opvalt, is dat 89% van de ondervraagde moeders het zou toejuichen al hun kind later ook gaat ondernemen. Een percentage dat indirect aantoont dat de voordelen een stuk zwaarder wegen dan de enkele nadelen.”